Esenboğa, Mürted, Hitit Güneşi...Tarih bize bir şeyler anlatıyor olmasın!

15 Temmuz akşamı Akıncı Hava Üssünden kalkan uçaklar Ankara’ya

bombalar yağdırıyordu. Mürted Hava Üssü olarak kurulup, ismi lanetli denilerek değiştirilip Akıncı yapılan yerden.

Yıl 1402, aylardan Temmuz. Ankara Savaşı öncesi. Moğol fil müfrezeleri komutanı İsen Buga, karargahını şimdiki havalimanının bulunduğu yere kurar. Rivayet odur ki, Çankırı yönünden Ankara’ya doğru intikal eden Yıldırım Bayezid ve ordusu, İsen Buga’nın fillerinin yakınından geçmiş fakat filleri farketmemişlerdir.

Savaş Temmuz ayının son haftasında Çubuk Ovasında yapılır ve Yıldırım yenilir. Osmanlı yenilgisini iki olayın belirlediği söylenir. Birincisi İsen Buga’nın fillerinin Osmanlı süvarilerini bozguna uğratması, ikincisi ise Kara Tatarların saf değiştirerek Moğol ordusu saflarına geçmesi. Bu iki olaydan Ankara’ya iki isim kalır. Birincisi, İsen Buga’nın karargahını kurduğu mevkii Esenboğa ismini alır ve bu alanda daha sonra inşa edilen havalimanına Esenboğa adı verilir. Diğer isim ise, Yıldırım Bayezid’e ihanet ederek Moğol ordusu yanında savaşa katılan Kara Tatar birliklerinin bulunduğu mevkii Mürted olarak anılmaya başlar. Mürted yani dinden dönenler, hainler. Daha sonra bu bölgeye askeri hava üssü kurulur ve ismi Mürted Hava Üssü olur.

İsmet İnönü’nün vefatından sonra Esenboğa Havalanı’nın isminin İsmet İnönü Havaalanı olarak değiştirilmesi düşünülür. Fakat Ankaralı pek istekli değildir. İsmet İnönü adına kente yeni bir eser yapılması konuşulur. Ve Esenboğa ismi olduğu gibi kalır.

“Dönüşün güzel olduğu şehir”

Çok sayıda başarılı insanın hayatında Ankara’nın önemli bir yeri vardı. Okumuş gitmişler, kazanmış gitmişler, başarmış gitmişlerdi. Şairi referans göstererek “İstanbul’a dönüşünün güzel olduğu” bir kent olarak anlatıyorlardı Ankara’yı. Ülkede yolunda gitmeyen her işin, beğenilmeyen her şeyin, olumsuz her cümlenin öznesi Ankara’ydı. Hükümet mi eleştirilecek “Ankara beceriksizdi.” Bürokrasi yavaş mı çalışıyor “Ankara uyuyordu.”

Şehirlerin rekabeti

Ankara Reklamcılar Derneği Başkanı olduğum yıllarda üniversitelerin iletişim bölümü öğrencileriyle “Ankara İmajı Konkuru” düzenlemiştik. Amacımız, öğrencilerin bu vesileyle şehri tanımasını ve sevmesini sağlamaktı. Bu konkur sırasında Ankaralıların bir başka tutumunu gözlemiş olduk. Ankaralı kendini merkezi yönetimin bir parçası gibi görüyordu. “Eurovision şarkı yarışması İstanbul’da yapılsın, Formula1 pisti Antalya’da olsun” görüşlerini onaylıyor, kendi şehri Ankara’ya öncelik tanımıyordu. Türkiyelilik bilinci Ankaralılık bilincinin önündeydi ve bu tutum şehir olarak Ankara’nın aleyhine çalışıyordu. Nitekim Eurovision yarışması da, Formula1 pisti de İstanbul’a gidiyordu.

Ankara’nın bitmeyen logo sorunu

“Tüm markalama programları logo tasarımı ile başlar” der Atina ve Londra Olimpiyatları’nın logo ve görsel tasarımlarını hazırlayan ünlü tasarımcı ve marka danışmanı Wally Olins. Evet çok doğrudur. İyi bir logo çok kolay çalışan, hızlı ve etkili bir iletişim aracıdır. Fakat resmi logoların yanı sıra, aynı amaca hizmet eden, logodan daha çok tanınan "I LOVE NY" gibi başka semboller de üretmek mümkündü.

Ankara’nın bitmeyen logo serüveni Ankara’yı sevenleri çok meşgul etti, hatta tüm enerjisini çaldı. Aslında Ankara’nın logo sorunu değil, markalaşma sorunu vardı. Ankara’nın şehirler rekabetindeki durumuyla ilgili yapması gerekenler vardı. Tüm iletişim fırsatları harcandı. O kadar imkana rağmen sevimli bir simge bile üretilemedi.

Ankara yaratıcı insanlarını kaybediyor

İş insanları, turizm yatırımcıları, üniversiteler, hastaneler, odalar, belediyeler, sivil toplum örgütleri… Bir an önce sorumluluk almalı, harekete geçmeli. Ankara’yı yaşanmak istenilen, yatırım yapılmak istenilen, çekici bir kent haline getirmenin yollarını bulmalılar. Çünkü Ankara değer kaybediyor, Ankara yaratıcı insanlarını kaybediyor, Ankara markası eriyor.

614 yıl önce, 614 yıl sonra

Yıl 2016, aylardan Temmuz. 15 Temmuz akşamı Akıncı Hava Üssünden kalkan uçaklar Ankara’ya bombalar yağdırıyordu. Akıncı Hava Üssü, yani Mürted Hava Üssü olarak kurulup, ismi lanetli denilerek değiştirilip Akıncı yapılan yer. Yani Kara Tatarların Osmanlıya ihanet ettiği yer. Hain darbe teşebbüsü sonrası yörenin adı da ilk ismine döndü, MÜRTED.

Tarih bize bir şeyler anlatıyor olabilir. Esenboğa, Mürted, Hitit Güneşi de olduğu gibi kalmalı.